Trong bối cảnh công cuộc cải cách thể chế ở Việt nam đang được đẩy mạnh, nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc Nhà nước Việt Nam cần xem xét việc xóa bỏ hoặc cải tổ nghi thức Quốc tang dành cho lãnh đạo cấp cao.
Với lý do, việc duy trì các lễ Quốc tang không chỉ gây tranh cãi về mặt đạo lý và chính trị, mà còn đặt ra vấn đề về tính chính danh, sự công bằng trong kỷ nguyên hiện đại.
Theo Quy định của Đảng, các chức danh thuộc hàng “tứ trụ” như: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội khi qua đời sẽ được tổ chức Quốc tang. Nghi lễ này bao gồm treo cờ rủ, ngừng các hoạt động vui chơi, giải trí, và tổ chức lễ viếng với nghi thức cấp cao.
Tuy nhiên, theo giới chuyên gia Lễ Quốc tang là sản phẩm của thể chế chính trị chuyên quyền, trong khi ở các quốc gia văn minh tiến bộ nghi lễ này chỉ dành cho những lãnh đạo thực sự có công lớn, và được xã hội ghi nhận, thay vì mặc định theo chức danh như ở Việt Nam.
Công luận thấy rằng, trong thời gian gần đây trên thực tế cho thấy nhiều cựu lãnh đạo “tứ trụ”, như các cựu Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; Võ Văn Thưởng, hay Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã bị buộc phải từ chức bởi các cáo buộc tham nhũng.
Tuy nhiên, dù họ không còn giữ được uy tín tín với công chúng nhưng các nhân vật này vẫn được giữ những đặc quyền: từ xe công, nhà công vụ cho đến chế độ bảo vệ đặc biệt, và được quyền được tổ chức Quốc tang theo nghi lễ cấp cao.
Trong kỷ nguyên internet thì những “công hay tội” của các lãnh đạo cấp cao luôn chịu sự giám sát của công luận. Trong bối cảnh đó, việc Quốc tang trở nên phản cảm, khi nó buộc cả xã hội phải dành sự tôn kính cho các lãnh đạo “thất đức”.
Việc tiếp tục duy trì Quốc tang như một quyền lợi của các lãnh đạo chỉ khiến nhà nước trở nên bảo thủ và thiếu trách nhiệm trong việc tôn trọng sự thật khách quan.
Do đó, việc bỏ “đặc quyền” Quốc tang với các lãnh đạo không phải là hành vi phủ nhận quá khứ, mà là bước đi phù hợp với việc cải cách thể chế và trả lại ý nghĩa thật sự của sự tôn kính của xã hội chỉ dành cho những người thực sự xứng đáng.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
