Một đất nước muốn phát triển cần dựa trên nền tảng dân chủ, minh bạch và năng lực thật sự. Nhưng tại Việt Nam, bộ máy công quyền lại được xây dựng trên một nền tảng trái ngược: lãnh đạo không do dân bầu, mà do cấp trên “chỉ định”.
Từ Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng đến tận Bí thư xã, Chủ tịch huyện – tất cả đều là những “ghế” được bổ nhiệm trong bóng tối, không thông qua lá phiếu của người dân. Mà ở đâu quyền lực đến từ chỉ đạo thay vì lá phiếu, thì ở đó tiền bạc sẽ trở thành con đường để leo ghế.
Hậu quả là một hệ thống suy đồi, nơi quyền lực không được chọn bằng trí tuệ, năng lực hay uy tín với nhân dân, mà bằng quan hệ – tiền tệ – và dòng họ hậu duệ. Người tài, người tử tế, người liêm khiết thì bị gạt sang một bên. Kẻ giỏi luồn lách, biết “đi cửa sau”, lại nhanh chóng thăng tiến.
Chính vì vậy, những đợt “sáp nhập hành chính” đang diễn ra rầm rộ trên cả nước chỉ là một trò đánh tráo ghế quyền lực, chứ không hề vì lợi ích của nhân dân. Người dân mất tiếng nói, cán bộ cấp xã mất việc, nhưng các chức vụ then chốt lại được sắp xếp trước để phục vụ phe nhóm đang thao túng bộ máy – cụ thể là phe Hưng Yên đang giành thế thượng phong trước đại hội Đảng sắp tới.
Đây không còn là những sai phạm đơn lẻ. Đây là một căn bệnh hệ thống – căn bệnh của một thể chế không chấp nhận bầu cử tự do, không để nhân dân thực sự làm chủ. Và khi quyền lực không đến từ dân, thì mọi cải cách chỉ là trò diễn, mọi quyết sách chỉ nhằm củng cố thế lực, chứ không hề phục vụ công lý hay phát triển.
Muốn đổi thay thật sự, Việt Nam không thể vá víu hành chính. Phải cải cách tận gốc thể chế. Phải trả lại quyền lựa chọn lãnh đạo cho người dân. Phải chấm dứt cơ chế “chỉ định” trong bóng tối.
Nếu không, đất nước này sẽ tiếp tục bị thao túng bởi một nhóm người – không do dân bầu, không vì dân sống – mà chỉ vì quyền lực, cho nhóm của họ và thế hệ sau của họ.
Đừng để cơ chế “chỉ định” tiếp tục đẩy đất nước vào vòng xoáy suy thoái. Đừng để nhóm lợi ích Hưng Yên thao túng tương lai của hàng triệu người Việt. Hãy nói KHÔNG với quyền lực không qua lá phiếu!
—— Bảo Sơn ——
