Tại phiên thảo luận mới đây về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, Đại biểu Quốc hội Trần Văn Lâm (Đoàn Bắc Ninh) đã gây chú ý khi thẳng thắn chỉ ra những bất hợp lý trong chính sách thu thuế đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Theo ông Lâm, phần lớn hộ kinh doanh chỉ hoạt động để mưu sinh, đáp ứng nhu cầu chi tiêu cơ bản của gia đình, nhưng lại đang phải chịu mức thuế cao hơn nhiều so với các doanh nghiệp.
Nếu xét tỷ lệ thuế phải nộp trên doanh thu, hộ kinh doanh thường chịu mức cao gấp nhiều lần so với doanh nghiệp. Theo ông, thường hộ kinh doanh có mức lãi chỉ khoảng 3 đến 5 %, cá biệt mới đạt được mức 10 %.
Tuy vậy, mức thuế khoán hoặc thuế trực tiếp lại dao động từ 1 đến 5 % trên doanh thu, đồng nghĩa với việc Nhà nước “ăn hết cả lãi” của người kinh doanh.
Theo đó, dự luật này chưa có đánh giá tác động đầy đủ, nhưng phép tính đơn giản đã cho thấy sự bất công. Khi một hộ kinh doanh có thu nhập thực tế của họ chỉ khoảng 1,6 triệu đồng mỗi tháng đã phải nộp thuế.
Trong khi người làm công ăn lương thu nhập đến 10 triệu đồng mới bắt đầu chịu thuế. Như vậy có phải chúng ta đang đánh thuế bất hợp lý lên nhóm yếu thế hay không?
Tại sao, các hộ kinh doanh với những nhu cầu sinh hoạt như mọi người lao động khác, nhưng lại không được hưởng cơ chế giảm trừ gia cảnh khi nộp thuế. Việc đánh thuế trực tiếp từ doanh thu thay vì tính trên lợi nhuận thực khiến nhóm đối tượng này bị thiệt thòi rõ rệt.
Ý kiến của ĐBQH Trần Văn Lâm đã tạo nên cuộc tranh luận rộng rãi về việc liệu chính sách thuế hiện hành có đang vô tình đẩy hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ vào cảnh khó khăn hay không?
Công luận cho rằng, luật thuế phải được điều chỉnh theo hướng công bằng hơn, phản ánh đúng năng lực sinh lợi và đảm bảo an sinh xã hội cho các nhóm dễ tổn thương trong nền kinh tế.
Hồng Lĩnh – Thoibao.de
