Giới quan sát chính trị trong và ngoài nước đang theo dõi sát sao những chuyển động âm thầm bên trong Đảng Cộng sản Việt Nam trước Hội nghị Trung ương 15, một sự kiện được đánh giá là có thể tạo ra bước xoay quan trọng trong cấu trúc quyền lực hiện nay.
Dù bề ngoài bộ máy Đảng và Nhà nước vẫn vận hành với nhịp độ bình thường, nhưng giới quan sát quốc tế cho rằng nội bộ của Đảng CSVN đang bước vào giai đoạn điều chỉnh phức tạp nhất, kể từ khi ông Tô Lâm trở thành Tổng Bí thư.
Theo đó, sự chuẩn bị này diễn ra thầm lặng nhưng không kém phần quyết liệt, liên quan trực tiếp đến việc định hình bộ máy lãnh đạo và định hướng chính trị cho nhiệm kỳ Đại hội Đảng lần thứ 14 sắp tới.
Tổng Bí thư Tô Lâm, người đang nắm quyền lực cao nhất, được đánh giá là nhân vật trung tâm của mọi sắp đặt nhân sự “cấp cao” lần này. Ông Tô Lâm vẫn đang tận dụng ảnh hưởng sâu rộng của Bộ Công an để củng cố vị thế và tiếp tục đưa các nhân sự thân cận ngồi các ghế giữ vai trò then chốt.
Những thay đổi nhân sự gần đây, đặc biệt trong phe Công an và các cơ quan trọng yếu trực thuộc Chính phủ, được nhìn nhận là nhằm bảo vệ sự ổn định chính trị theo phương thức kiểm soát chặt chẽ hơn.
Ở một trục quyền lực khác, Chủ tịch nước Lương Cường, người đại diện cho ảnh hưởng của khối quân đội được cho là đang nỗ lực tái khẳng định vị thế của mình sau thời gian có phần trầm lắng.
Theo giới phân tích quốc tế khẳng định, phe Quân đội vẫn không muốn để quyền lực nghiêng quá mạnh về phía Bộ Hưng yên, nhất là trong bối cảnh các chính sách quốc phòng và quan hệ đối ngoại đòi hỏi sự cân bằng.
Những tín hiệu từ hệ thống truyền thông nhà nước gần đây cũng cho thấy quân đội muốn thể hiện tiếng nói rõ hơn trong các vấn đề chiến lược nhằm tránh bị “thu hẹp vai trò” của mình.
Về phía Chính phủ, và Thủ tướng Phạm Minh Chính vẫn theo giới phân tích, vị trí của ông Chính hiện không còn chắc chắn như giai đoạn 2021–2022 do áp lực từ nhiều hướng, bao gồm những hồ sơ Kinh tế nhạy cảm và sức ép nội bộ.
Đáng chú ý, Khối Đảng chuyên trách gồm Ban Tổ chức Trung ương, Ban Nội chính Trung ương và Ban Tuyên giáo dưới sự chi phối của Tổng Bí thư tiếp tục đóng vai trò thẩm định, cân bằng và sàng lọc danh sách nhân sự cấp cao.
Đây là một lợi thế đáng kể của ông Tô Lâm cho dù trên nguyên tắc các quyết định quan trọng về nhân sự không tập trung vào tay của một cá nhân.
Theo giới phân tích, chính sự phân tán quyền lực này khiến nội bộ Đảng xuất hiện trạng thái “đa cực”, nơi bốn trụ cột lớn là phe Công an, phe Quân đội, Chính phủ và Ban Đảng đều có khả năng tác động nhưng không có bên nào đủ quyền lực có sức áp đảo hoàn toàn.
Do vậy, điểm mấu chốt khiến Hội nghị Trung ương 15 được xem là bước ngoặt nằm ở chỗ bất kỳ lựa chọn nhân sự chủ chốt nào cũng cần đạt được đồng thuận tương đối giữa bốn trụ quyền lực như vừa kể.
Và chỉ cần một dấu hiệu thiên lệch, hay ưu ái quá mức cho một phe – ví dụ như phe Công An hoặc tìm cách làm suy giảm vai trò của Quân đội đều có thể tạo phản ứng ngược ngay lập tức, buộc lãnh đạo phải điều chỉnh để tránh nguy cơ đối đầu nội bộ.
Do đó, các bước chuẩn bị lần này diễn ra kín đáo nhưng rất thận trọng, nhằm bảo đảm không nhóm nào cảm thấy bị gạt ra bên lề. Tổng Bí thư Tô Lâm bỏ Hà nội cùng đoàn tùy tùng đi công tác ở tây Nam bộ cũng bởi lý do như vậy.
Hội nghị Trung ương 15 sẽ là khoảnh khắc quan trọng xác định cấu trúc quyền lực mới trong hệ thống lãnh đạo Việt Nam tới đây.
Câu hỏi quan trọng đặt ra lúc này là, liệu 4 trụ cột quyền lực có đạt được sự cân bằng cần thiết để tránh xung đột và hướng tới một cơ chế phối hợp ổn định hơn trong thời gian trước Đại hội 14 hay không?
Trà My – Thoibao.de
