Ngày 4/8/2025, tại phiên họp về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã hùng hồn tuyên bố: “Chậm nhất đến năm 2027, Việt Nam phải thiết kế, chế tạo một số chip bán dẫn cần thiết”.
Phát biểu này được truyền thông nhà nước cho rằng, đây là một dấu mốc quyết liệt cho quyết tâm để bắt kịp thế giới. Tuy nhiên, thay vì tạo cảm hứng hay niềm tin, thì phát biểu ấy lại bị công luận chế giễu dữ dội.
Trên mạng xã hội, nhiều ý kiến cho rằng nghe Thủ tướng nói về việc sản xuất và chế tạo “chip” bán dẫn quá dễ, đã khiến người dân lại nghĩ đến… việc sản xuất “quần chip” cho phụ nữ.
Đây, là hệ quả của sự thất vọng tích tụ lâu ngày về sự cách biệt giữa lời nói và năng lực hành động của đa số các lãnh đạo ở Việt nam.
Theo giới chuyên gia công nghệ, việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn là một bài toán cực kỳ phức tạp, đòi hỏi trình độ Khoa học và Công nghệ ở mức cao nhất. Cũng như, một hệ sinh thái các doanh nghiệp, nghiên cứu và tài chính vững mạnh.
Trong khi đó, theo số liệu từ Bộ Kế hoạch – Đầu tư, đến cuối năm 2024, ở Việt Nam chưa có bất kỳ doanh nghiệp nội địa nào tự thiết kế và sản xuất chip hoàn chỉnh. Mà tất cả vẫn chủ yếu là gia công lắp ráp.
Chính vì vậy, phát biểu “đến 2027 phải làm chip” của ông Phạm Minh Chính không nói rõ: ai làm và sẽ sản xuất như thế nào, thì chẳng khác gì hô khẩu hiệu của cánh bán thuốc chữa lậu giữa chợ.
Và đó, chính là lý do tại sao phát biểu vô trách nhiệm chỉ để “nổ” cho sướng của Thủ tướng Chính đã bị cộng đồng mạng chế giễu, chứ không còn được đón nhận như một thông điệp mang tính khích lệ.
Sự phản ứng mạnh mẽ của công luận không đơn thuần là nhạy cảm ngôn từ, nó là chỉ dấu của một trạng thái xã hội mà niềm tin vào các phát ngôn lãnh đạo đã gần như cạn kiệt đối với đại chúng.
Đáng chú ý, trên mạng xã hội, câu nói của Thủ tướng bị cắt ghép, chế ảnh, thậm chí xuyên tạc thành thứ “quần chíp” của nữ hoàng đồ lót Ngọc Trinh.
Đây là cách mà giới trí thức cũng như dân chúng thể hiện sự bất mãn về thói quen với các tuyên bố khoác lác của Thủ tướng Phạm Minh Chính, chứ không phải sự hài hước đơn thuần.
Không khó để nhận ra trong các phát biểu chính trị của nhiều lãnh đạo Việt Nam hiện nay là tính “nổ” văng miểng bất kể đúng hay sai.
Từ các tuyên bố như: “Việt Nam sẽ thành trung tâm tài chính khu vực”, đến “Việt Nam là trung tâm hòa giải của Quốc tế”, và giờ là phải làm chip trong 2 năm, v.v..
Tất cả các tuyên bố vô trách nhiệm và mang tính mị dân như vừa kể đều là những khẩu hiệu thiếu nghiêm túc, hơn là kết quả của một phát biểu có trách nhiệm. Không chỉ riêng Thủ tướng Chính, mà nhiều quan chức cấp cao khác cũng thường xuyên có các phát ngôn tương tự.
Trong hệ thống chính trị mà quyền lực tập trung và truyền thông bị kiểm soát, lời nói của lãnh đạo luôn được mặc định trở thành “chân lý”.
Nhưng khi niềm tin của công chúng không đã không còn nữa, mà trở thành cơn sóng ngầm của chế giễu, phản kháng và khinh bỉ.
Theo giới phân tích, ngành công nghiệp bán dẫn hoàn toàn xứng đáng để được Việt Nam đầu tư chiến lược. Nhưng để làm được điều đó, thì cần có những quyết sách dài hơi, khả năng tạo dựng năng lực nội tại và nguồn tài chính vô cùng lớn.
Đặc biệt, cần có sự hợp tác với các đối tác lớn đang nắm giữ công nghệ lõi. Chứ không thể sản xuất chip chỉ bằng các phát biểu “văng miểng” từ hội trường của các lãnh đạo thích nổ.
Phát ngôn chính trị không chỉ là câu chữ, mà là sự cam kết của lãnh đạo trước quốc dân, còn nếu chỉ nói để “ghi điểm” như Thủ tướng Chính thì không chỉ làm xói mòn lòng tin, mà còn biến cả hệ thống chính trị thành sân khấu hài.
Muốn dân tôn trọng lãnh đạo, thì trước hết lãnh đạo phải tôn trọng chính lời nói của mình. Đến bao giờ lãnh đạo Việt Nam mới hết “nổ văng miểng”?
Trà My – Thoibao.de
